Het is een landelijk, maar zeker ook lokaal probleem’, merkt Tak Lam op. ‘Al sinds jaar en dag groeit de bevolking en zien we een stijging in het aantal huishoudens en dus ook in de vraag naar woningen. De grootste boosdoener? Procedures. Het aanbod van nieuwe woningen blijft achter doordat we het met z’n allen te ingewikkeld hebben gemaakt om een locatie een woonbestemming te geven. Veel geschikte locaties vallen daardoor af. Dat is zonde, want nieuwe woningen zijn zo ontzettend hard nodig.’ De oplossing? ‘Meer vaart maken met het aanwijzen van locaties voor woningbouw, die in één keer in procedure brengen en zo het ontwikkelings- en bouwproces versnellen.’

Bij BPD Woningfonds hebben ze de eerste stappen daartoe gezet. Lam: ‘Anderhalf jaar geleden zijn we, met Rabobank als enige investeerder, van start gegaan met de verhuur van nieuwbouwwoningen in het middenhuursegment, met een huurprijs tussen grofweg 650 en 1.000 euro per maand.’ De huidige stand: 800 woningen zijn opgeleverd en in verhuur, 200 woningen zijn in aanbouw en in onze pijplijn zitten nog eens 2.500 woningen. ‘Allemaal gecommitteerde ‘ projecten, die met 90 procent zekerheid doorgaan’, licht Lam toe. ‘Onze portefeuille behelst op dit moment 3.500 woningen in totaal en groeit tot eind 2021 door tot dik over de 4.000 woningen. Onze ambitie is om in 2028 een portefeuille te hebben van vijftienduizend opgeleverde en verhuurde woningen.’ En daarmee is BPD Woningfonds aardig op weg. ‘Wij zijn actief in heel Nederland’, gaat Lam verder. ‘Met de nadruk op de meer stedelijke gebieden en de randen daarvan. Dáár wonen de meeste mensen en is de woningvraag het hoogst. Wij richten ons op huishoudens met een middeninkomen zoals starters, gezinnen én senioren met een wens voor een betaalbare, duurzame huurwoning. Hun inkomen is vaak te hoog voor sociale huurwoningen en te laag voor een goede koopwoning. Daarmee vallen ze, zeker met de stijgende woningprijzen, tussen wal en schip.’

Twee projecten licht Lam toe. De transformatie van het Campinaterrein in Eindhoven en het project ‘de Mix’ in Utrecht Overvecht. Het eerste project betreft het voormalige terrein van de melk- en ijsfabriek dat wordt omgetoverd tot een woonwijk met commerciële voorzieningen. Lam: ‘In totaal realiseert BPD Woningfonds hier 430 appartementen tussen de 50 en 90 vierkante meter met huurprijzen vanaf 780 euro. Heel goed te doen dus voor starters en emtpy nesters.’ Het tweede voorbeeld is een samenwerking met BPD en woningcorporatie Mitros. ‘Oude sociale huurwoningen van Mitros in Overvecht worden gesloopt en daar komen 180 middeldure huurappartementen voor terug’, vertelt Lam. ‘Vervolgens worden er op andere plekken in Utrecht nieuwe, duurzame, sociale woningen teruggebouwd. Die nieuwe mix van doelgroepen geeft een boost aan een gebied en zorgt voor meer interactie met de rest van de stad.’

Uniek in de aanpak van BPD Woningfonds is de samenwerking met gebiedsontwikkelaar BPD. ‘Juist in de samenwerking met BPD zit een kracht waar gemeenten van kunnen profiteren’, legt Lam uit. ‘Gebiedsontwikkelinglocaties kennen bijna allemaal een gemengd bouwprogramma. BPD verkent al heel vroeg in het ontwikkelingsproces hoe het programma eruit zou kunnen zien, voor welke doelgroepen er wordt gebouwd en wat voor soort woningen er zouden kunnen komen. In overleg kijken wij welke delen van het programma geschikt zijn voor middenhuurwoningen. Doordat BPD Woningfonds op deze manier zo vroeg betrokken is, kunnen we de afzet en de afname garanderen. Dat geeft veel voordeel in de snelheid van het ontwikkelen en bouwen en in de risicoafdekking.’ Een mooi voorbeeld van zo’n samenwerking is het oude fabrieksterrein langs het Wilhelminakanaal in Oosterhout dat BPD met BPD Woningfonds transformeert tot woningen met veel voorzieningen op de begane grond. ‘Niet alleen culturele en commerciële voorzieningen, maar ook met ruimte voor lokale verenigingen’, licht Lam toe. ‘Die locatie zou nooit zo makkelijk tot ontwikkeling zijn gekomen als BPD Woningfonds zich niet vanaf het begin af aan had gecommitteerd om betaalbare huurwoningen af te nemen. Wij merken in onze gesprekken met gemeenten en wethouders dat zij dit waarderen. De hele stedenbouwkundige opzet kan daarmee in een keer worden goedgekeurd en de bestemmingsplanprocedure is dan ook vlot ingepland.’

Lam ziet nog wel kansen voor gemeenten om hun woningbouwopgave te versnellen. ‘Durf met partijen als BPD en BPD Woningfonds prestatieafspraken te maken, beoordeel ons op kwaliteit en maak een eenduidig proces. En maak deze afspraken dan in één keer voor het gehele gebied, voor vier of vijf locaties tegelijk.’ Hij schetst de praktijk: ‘Doordat wij vaak op meerdere locaties binnen één gemeente actief zijn, moeten we nu vaak iedere locatie opnieuw laten beoordelen en geldt voor iedere locatie een nieuwe procedure. Als een gemeente deze locaties bundelt, doorloop je hetzelfde proces één in plaats van vijf keer. Zo versimpelen en versnellen we het proces, wat zich uiteindelijk uitbetaalt in meer betaalbare woningen. En daar doen we het uiteindelijk allemaal voor: betaalbare huurwoningen voor mensen met een middeninkomen. Hij sluit af: ‘Doordat BPD Woningfonds echt vanaf het begin meedenkt, kunnen we gemeenten ontzorgen en ondersteunen. Als gemeenten daarnaast meer locaties beschikbaar stellen voor nieuwbouw - want dat is echt een wezenlijke voorwaarde - dan kunnen we samen met hen echt vaart gaan maken met het realiseren van meer betaalbare woningen.